Wilfried de Jong sprak op 19 mei tijdens Thursday Night in Het Nieuwe Instituut (HNI) in Rotterdam met Johan Simons onder meer over de rol van decors in zijn voorstellingen. Simons introduceerde twee termen voor verschillende ‘soorten’ decors: architectonische en dramaturgische decors. De eerste zou vooral speelruimte bieden aan spelers (meestal beperkt tot wat meubels in een ruimte), maar niet veel toevoegen aan het stuk, de tweede daarentegen maakt het de acteurs meestal niet makkelijk en voegt betekenis toe aan het stuk. Of de termen helderheid scheppen valt te betwijfelen, maar ze leveren wel voer voor een verder gesprek onder scenografen.
Het Nieuwe Instituut plaatste op hun website overigens een verslag van het zonder meer boeiende gesprek online. Lees het hele verslag hier.
Het Nieuwe Instituut, dit jaar een van de locaties van het festival Operadagen, toonde deze avond in de grote zaal ook nog een monumentaal decorstuk van kunstenaar Ai Weiwei uit de opera As Big As The Sky. Arnoud Noordegraaf, regisseur en componist van As Big As The Sky, lichtte de presentatie van het decor van Ai Weiwei verder toe en toonde een stuk uit de documentaire die naar aanleiding van deze productie gemaakt werd. Meer hierover en dit deel uit de documentaire vind je hier.
decorstuk van Ai Wei Wei uit As Big as the Sky
De presentatie van dit decor werd geschaard in de reeks 1:1, een meerjarig drieluik over het interieur, waarin eerder bijvoorbeeld ook de sets van Erwin Olaf getoond werden. Het decorstuk van Ai Wei Wei hing statisch in de ruimte en er werden videobeelden van de kunstenaar op geprojecteerd, net als tijdens de opera. Terwijl de met gaasdoek bespannen vorm gedurende de opera zeer traag eenmaal om z’n as draaide, hing het hier stil en naakt te hangen. Een presentatie die opnieuw vragen oproept over de waarde van het tonen van artefacten uit voorstellingen. De werking van het ontwerp ontbreekt vrijwel volledig, en men leek zich geen rekenschap te geven van de werking van het daglicht en de veranderde context. Zo kwam de scenografie er wat bekaaid vanaf. De naam Ai Wei Wei moest wel erg veel goed maken, en het valt te betwijfelen of de kunstenaar zelf tevreden zou zijn geweest met deze presentatie.
Al met al was het een onderhoudende avond en toch, zoals je de architect laat spreken over zijn ontwerpen en niet in eerste instantie de opdrachtgevers, zo zouden we in dit instituut graag en vaker de scenografen zelf willen horen en zien.
Accattone, NTGent. Kostuums van Anja Rabes
Bitterzoet, Hollandia. Scenografie van Leo de Nijs en Patrick Pruvoost
Platform, NTGent. Scenografie van Bert Neuman
