Credit foto: Impeccable Ambition uit de serie ENCOUNTER#9, superhero or design zero?
Stichting ENCOUNTER // Joost van Wijmen, foto: Harmen Meinsma
In de afgelopen jaren werd de redactie van P-S gevormd door zeven vaste leden. Zoals gezegd vonden vier van hen nieuwe wegen. Ariane Trümper is sinds 2021 studieleider van de Master Scenography aan de HKU. Sanne Leufkens is naast docent aan de HKU, sinds 2021 studieleider van de BA Fashion Design en Sigrid Merx werd in corona tijd onderwijsdirecteur van het departement voor Media- en cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Utrecht. Joost van Wijmen richt zich met zijn project ENCOUNTER op onderzoek naar het veranderende lichaam. Joost en Sigrid vertellen hieronder meer.
Joost van Wijmen – ENCOUNTER
designonderzoek naar de impact van het veranderend lichaam
Ons veranderend lichaam als drager van kennis
Joost van Wijmen heeft jarenlang als kostuumontwerper gewerkt. Maar inmiddels werkt hij als social designer binnen de zorg. Met het doorlopende designproject ENCOUNTER onderzoekt Joost de impact van het veranderende lichaam op de eigen identiteit en onderlinge relaties tussen mensen.
Vanuit Stichting ENCOUNTER probeert Joost van Wijmen het intieme en delicate proces van die lichamelijke veranderingen gedurende ons leven te vangen en te verbeelden. Vanaf onze geboorte tot onze dood maakt het lichaam van alles mee: denk aan geboorte, groei, ziekte, verdriet, extase, rouw. Door, in en met ons lichaam verzamelen we ervaringen en kennis over veranderingen die in de loop der tijd plaatsvinden. Als het even wil, toont ons lijf onze flexibiliteit en veerkracht, maar ook onze kwetsbaarheid en onvermogen.
Het project ENCOUNTER verhaalt persoonlijke ervaringen, stimuleert de dialoog met en tussen betrokkenen en zet aan tot maatschappelijk debat en bewustwording. Bovendien werkt Joost met de zorgsector om deze inzichten een plek te geven. Goede zorg gaat immers niet enkel over medisch oplossen, maar begint bij het verhaal en de ervaring van de persoon die zorg nodig heeft.
Van theater naar de zorg
Als kostuumontwerper werkte Joost ook met andermans lichaam. Het veranderen van het uiterlijk van een ander is een intiem en delicaat proces. Hierdoor ontwikkelde hij expertise over de invloed van het veranderend lichaam (uiterlijk) op de eigen identiteit (hoe je je voelt en hoe je over jezelf denkt) en sociale interacties (hoe een ander naar je kijkt en met je omgaat). Deze ervaring zet hij als social designer om naar projecten binnen de zorg. Door de scenografische insteek biedt het project ENCOUNTER een andere blik op de impact van lichamelijke veranderingen. Doormiddel van geënsceneerde ontmoetingen wordt de deelnemer medemaker, waarbij het ervaren van het lichaam en het lichaamsbewustzijn centraal staan.
Hybride beroepspraktijk
Naast zijn werk als social designer is Joost van Wijmen docent aan de afdeling theatervormgeving van de HKU en is als onderzoeker verbonden aan het HKU lectoraat Performatieve Maakprocessen. Als docent combineert hij zijn kennis als toegepast ontwerper met de onderzoeksprojecten in de uitwisseling met een nieuwe generatie ontwerpers. Zijn functie als redactielid van Platform-Scenography is getransformeerd naar een meer adviserende rol als lid van de Raad van Toezicht van P-S.
Meer informatie: www.project-encounter.nl
Sigrid Merx is nu onderwijsdirecteur
Sinds ik in 2020 Onderwijsdirecteur werd van het departement voor Media- en cultuurwetenschappen aan de Universiteit van Utrecht en daarmee verantwoordelijk voor 2 Bachelors, 5 Masters en 3 Research Masters, bleef er helaas veel minder tijd over voor actieve betrokkenheid bij het Platform-Scenografie. Toch ben ik op andere manieren nog steeds af en toe bezig met scenografische vraagstukken met name in relatie tot de openbare ruimte. Zo werk ik met mijn onderzoeksgroep [urban interfaces] momenteel aan een publicatie over ‘creative urban methods’. Hoe kunnen meer experimentele en artistieke methoden een rol spelen in het onderzoeken van de stedelijke ruimte en het stedelijk leven. Het is de bedoeling dat ook makers en ontwerpers een bijdrage leveren aan deze bundel.
Open Cities
Ook is er net een nieuw platform gestart Open Cities Op dit platform komen sociologen, antropologen, geografen, economen, historici, mediawetenschappers en kunstwetenschappers bij elkaar om te onderzoeken hoe de stad meer open, inclusief en gelijkwaardig kan zijn. Zelf ben ik daarbij vooral geïnteresseerd in de rol die kunst en ontwerp daarbij kunnen spelen.
Ik geef ieder jaar rondom dit thema ook een Masterclass aan de studenten van de MA Performing Public Space in Tilburg. Verder ben ik betrokken bij de projectgroep Future Learning Spaces die nadenkt over en experimenteert met het ontwerp van lesruimtes. Hoe draagt het ontwerp van de ruimte bij aan een inspirerende leeromgeving? Wat voor soort ruimte is nodig voor welk soort leerdoelen.
Tot slot werk ik met mijn collega en mede-PS genoot Liesbeth Groot Nibbelink aan een boek over dramaturgie. Daarin verkennen we welke rol fictie vandaag de dag in het theater speelt en hoe makers met nieuwe vormen van nadoen, imitatie, simulatie en speculatie experimenteren.
Als lid van de Raad van Toezicht blijf ik op afstand betrokken bij P-S. Alhoewel dus niet meer zo op de voorgrond bij P-S, houd ik mij in mijn werk op de universiteit nog steeds bezig met het soort vragen waar ook P-S zich mee bezig houdt.
